Ο όρος άνοια αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που παρουσιάζουν άτομα με νοσήματα που προσβάλλουν τον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα αφορούν τις νοητικές λειτουργίες και έχουν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή και αργή επιδείνωση της ικανότητας του ατόμου να λειτουργεί ικανοποιητικά στην καθημερινή του ζωή.
Ο ασθενής πρέπει να εμφανίζει διαταραχή σε μία ή και περισσότερες νοητικές λειτουργίες όπως προκύπτει από την κλινική εξέταση. αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που παρουσιάζουν άτομα με νοσήματα που προσβάλλουν τον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα αφορούν τις νοητικές λειτουργίες και έχουν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή και αργή επιδείνωση της ικανότητας του ατόμου να λειτουργεί ικανοποιητικά στην καθημερινή του ζωή. Ο ασθενής πρέπει να εμφανίζει διαταραχή σε μία ή και περισσότερες νοητικές λειτουργίες όπως προκύπτει από την κλινική εξέταση.
Τα σημεία και τα συμπτώματα ποικίλλουν από άτομο σε άτομο ανάλογα με τη γενετική προδιάθεση του ατόμου, τον τρόπο ζωής του, το πολιτισμικό του υπόβαθρο και τις προσωπικές εμπειρίες του στη ζωή. Κάποια από τα πιο γενικά χαρακτηριστικά της άνοιας είναι έκπτωση της μνήμης, της λογικής, της κριτικής ικανότητας και της γλώσσας. Μπορεί, καθώς εξελίσσεται η άνοια, να υπάρχουν επιπλέον αλλαγές στην προσωπικότητα και μη φυσιολογική συμπεριφορά. Τελικά, οι άνθρωποι με άνοια μπορεί να χάσουν την ικανότητα τους να διεκπεραιώνουν ακόμα και τις πιο εύκολες δραστηριότητες, όπως την ομιλία ή τη σίτιση.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η άνοια είναι νόσος και την ταυτίζουν με τη Νόσο Alzheimer. Η άνοια όμως δεν είναι νόσος, αλλά σύμπτωμα.
Παρακάτω θα πούμε για άλλα είδη άνοιας εκτός της Νόσου Alzheimer, που μπορεί να οδηγήσουν σε άνοια.
Αγγειακή άνοια: Ευθύνεται για το 15% όλων των ανοϊκών συνδρόμων. Απαντά σε ασθενείς που έχουν υποστεί Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) ή έχουν πολλαπλές μικρότερες ισχαιμικές εγκεφαλικές βλάβες (πολυεμφρακτική νόσος). Η εισβολή της αγγειακής άνοιας μπορεί να είναι απότομη (έπειτα από ένα ΑΕΕ) και τα συμπτώματα να επιδεινώνονται κλιμακωτά έπειτα από κάθε νέο επεισόδιο. Πιθανώς συνυπάρχουν και άλλα νευρολογικά συμπτώματα, όπως ημιπάρεση, αστάθεια, διαταραχές όρασης. Η διάγνωση της αγγειακής άνοιας τίθεται από την απεικόνιση του εγκεφάλου με αξονική ή μαγνητική τομογραφία, όπου απεικονίζονται οι αγγειακές βλάβες, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ιστορικού ΑΕΕ ή άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων και αγγειακών παραγόντων κινδύνου (αυξημένη αρτηριακή πίεση, υπερχοληστεριναιμία, σακχαρώδης διαβήτης, κάπνισμα, καθιστική ζωή). Η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της άνοιας. Να επισημάνουμε ότι σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών η αγγειακή άνοια μπορεί να συνυπάρχει με Alzheimer
Άνοια με σωμάτια Lewy: Η άνοια αυτή χαρακτηρίζεται, από την ανάπτυξη στον εγκέφαλο ειδικών σωματιδίων που λέγονται σωμάτια Lewy, τα οποία περιέχουν μία πρωτεΐνη, την α-συνουκλεΐνη. Ευθύνεται για το 10% περίπου του συνόλου των ανοιών και χαρακτηρίζεται από διαταραχές της μνήμης μαζί με σύγχυση, διαταραχές της συγκέντρωσης, έντονες διακυμάνσεις της νοητικής κατάστασης μέσα στη μέρα ή από μέρα σε μέρα, οπτικές ψευδαισθήσεις.
Μετωποκροταφική άνοια : Αυτός ο τύπος της άνοιας προκαλείται από εκφύλιση του μετωπιαίου και κροταφικού λοβού και χαρακτηρίζεται κυρίως από διαταραχές συμπεριφοράς, αλλαγή προσωπικότητας και διαταραχές λόγου. Έτσι, οι ασθενείς συχνά εμφανίζουν ανάρμοστη ή παρορμητική συμπεριφορά, χάνουν το ενδιαφέρον τους για τους άλλους, είναι απαθείς και εγκαταλείπουν παλιές ασχολίες και ενδιαφέροντα ή χάνουν την ικανότητα να εκφέρουν και να κατανοούν τον λόγο. Μερικοί εμφανίζουν κινητικά συμπτώματα παρκινσονισμού. Η ΜΚΑ μερικές φορές οφείλεται σε σπάνιες γενετικές ασθένειες που σχετίζονται με μεταλλάξεις σε ορισμένα γονίδια.